Een online participatieplatform is een digitaal hulpmiddel om burgers en andere belanghebbenden te betrekken bij beleid, besluitvorming of projecten. Het biedt een centrale plek waar mensen op elk moment en vanaf elke locatie kunnen meedenken, meepraten of hun mening geven.
Let op: Bij alle participatievormen zijn er enkele voorwaarden die altijd belangrijk zijn. Bekijk de algemene voorwaarden voor participatiewerkvormen hier.
Online participatieplatforms worden bijvoorbeeld ingezet door overheden, woningcorporaties of projectontwikkelaars. Ze helpen om op een transparante en toegankelijke manier meer mensen te betrekken dan bij fysieke bijeenkomsten. Via het platform kunnen deelnemers reageren op voorstellen, stemmen, ideeën indienen, enquêtes invullen of reageren op een kaart.
Zo’n platform maakt het mogelijk om bijdragen digitaal te verzamelen en te analyseren. Dat vergroot het overzicht en kan het proces efficiënter maken. Bekende voorbeelden van platforms zijn OpenStad, CitizenLab, Mett en Consul.
Een goed werkend platform ondersteunt verschillende vormen van interactie, zoals:
Het is dus meer dan enkel een project-site met informatie.
Essentieel is dat het platform gebruiksvriendelijk en toegankelijk is. Daarnaast moet helder zijn wat er met de input gebeurt: hoe wordt deze meegenomen in besluitvorming? Dat is cruciaal voor vertrouwen en betrokkenheid.
Een online participatieplatform gebruik je om mensen op een toegankelijke en flexibele manier te betrekken bij beleid, plannen of besluiten. Het is vooral geschikt als je een brede en diverse groep wilt bereiken, ook buiten fysieke bijeenkomsten om.
Een online participatieplatform zet je in om:
Een online platform kan helpen om het bereik en de inclusiviteit van participatie te vergroten. Tegelijk kan het bijdragen aan een effectiever en transparanter proces.
Het is belangrijk dat het platform deel uitmaakt van een bredere participatieaanpak. Door ook offline-vormen in te zetten, voorkom je dat mensen zonder digitale toegang buitenspel komen te staan.
Een online participatieplatform ondersteunt inclusieve, efficiënte en transparante participatie, mits het goed wordt voorbereid en begeleid. Omdat een platform lastig aan te passen is zodra het live staat, is een zorgvuldige voorbereiding extra belangrijk.
Bepaal eerst het doel van de participatie, de doelgroep en de gewenste werkvormen, zoals peilingen, ideeënfora of interactieve kaarten. Kies een platform dat aansluit bij deze wensen en dat de juiste functionaliteiten biedt voor de hele duur van het traject. Denk vooraf na over de rol van het platform binnen het grotere participatieproces.
Nodig mensen actief uit om deel te nemen, bijvoorbeeld via nieuwsbrieven, sociale media of lokale netwerken. Zorg voor een laagdrempelige toegang en duidelijke uitleg. Het betrekken van moeilijk bereikbare groepen vraagt extra aandacht. Het stimuleren van actief gebruik is een doorlopend proces: veel platforms verliezen snel gebruikers als het nut niet duidelijk is of de betrokkenheid niet wordt gevoed.
Wees transparant over het doel van de participatie en over de invloed van deelnemers. Gaat het vooral om informatie delen, om feedback verzamelen, of om samenwerking? Moeten bezoekers met elkaar in discussie kunnen of juist niet? Voor bepaalde doelen kan een besloten omgeving met inlog handig zijn. Helderheid hierover vergroot het vertrouwen en de motivatie om mee te doen.
Deelnemers kunnen reageren op plannen, stemmen, enquêtes invullen of ideeën aandragen. Moderatie is belangrijk voor een veilige en constructieve omgeving. Laat dit doen door een vaste moderator of team achter de schermen. Analyse-tools helpen om de input te ordenen en samenvattingen te maken voor het vervolgproces.
Laat deelnemers zien wat er met hun bijdrage is gedaan. Dat kan via nieuwsberichten, interactieve dashboards of rapportages op het platform. Heldere terugkoppeling vergroot het vertrouwen en de legitimiteit van het proces en stimuleert herhaalde deelname.
Stel duidelijke doelen en kaders op: Waarom gebruik je het platform? Is het voor informeren, raadplegen, co-creatie? Communiceer duidelijk wat er wél en niet met de input gebeurt.
Kies het juiste platform dat past bij je doelgroep: Zorg dat het platform gebruiksvriendelijk en toegankelijk is (mobiel, laagdrempelig taalgebruik). Let ook op privacy, moderatie-mogelijkheden, en de mogelijkheid om verschillende vormen van input te verzamelen (polls, ideeën, reacties).
Communiceer actief en op maat: Gebruik meerdere kanalen (socials, nieuwsbrieven, flyers) om mensen naar het platform te trekken. Stem communicatie af op de doelgroep (taalniveau, visuele ondersteuning, vertalingen indien nodig).
Begeleid en stimuleer de interactie: Zorg voor actieve moderatie: houd gesprekken respectvol, wijs mensen op constructieve bijdragen. Stel regelmatig vragen, vat samen en geef updates over wat er met input gebeurt.
Combineer online en offline participatie waar mogelijk: Niet iedereen bereikt je digitaal — organiseer bijvoorbeeld een laagdrempelige inloopbijeenkomst of flyers met QR-codes naar het platform. Bied ondersteuning aan mensen die minder digitaal vaardig zijn.
Het Kennisknooppunt Participatie biedt een overzicht met aanbieders van diverse online participatieplatforms aan.
POL.is is een voorbeeld van een online participatie platform.
Bleijenberg, C. (2022). Hoe kunnen de mogelijkheden van digitale participatie beter worden benut? De Haagse Hogeschool; Kennisknooppunt Participatie.
Ponsioen, A., De Veen, L., Baetens, T., Willemsen, K. (2020). Inspiratiegids Digitale Participatie. Lokale Democratie.
Van Ostaaijen, J., Wagenaar, C., & Kloos, L. (2018). Wat kan een gemeente met burgerparticipatie?: Aanbevelingen voor een handreiking meervoudige democratie. Tilburg University.
Meld niet werkende link
Vragen? Neem contact met ons op
Je zoekopdracht leverde helaas geen resultaat op. Controleer de spelling of probeer het opnieuw met een andere term.
Deze website maakt gebruik van cookies. Lees meer over cookies in onze cookieverklaring.
Deze cookies verzamelen nooit persoonsgegevens en zijn noodzakelijk voor het functioneren van de website.
Deze cookies verzamelen gegevens zodat we inzicht krijgen in het gebruik en deze website verder kunnen verbeteren.
Deze cookies zijn van aanbieders van externe content op deze website. Denk aan film, marketing- en/of tracking cookies.