Een beleidssimulatiespel is een interactieve participatiemethode waarbij belanghebbenden op een speelse en gestructureerde manier kennismaken met complexe beleidsvraagstukken en de gevolgen van verschillende keuzes zelf ervaren.
Let op: Bij alle participatievormen zijn er enkele voorwaarden die altijd belangrijk zijn. Bekijk de algemene voorwaarden voor participatiewerkvormen hier.
Een beleidssimulatiespel bootst een beleidsproces of maatschappelijke situatie na, waarbij deelnemers in de rol kruipen van verschillende actoren, zoals bewoners, beleidsmakers, ondernemers of belangenorganisaties.
Beleidssimulatiespellen worden vaak ingezet tijdens participatietrajecten om betrokkenheid te vergroten, kennisdeling te bevorderen en creatieve oplossingen te stimuleren. Ze zijn geschikt voor diverse doelgroepen, van burgers tot professionals, en kunnen zowel fysiek als online worden gespeeld.
Het spel creëert een veilige omgeving waarin deelnemers vrijuit kunnen experimenteren en verschillende perspectieven kunnen verkennen. Het bevordert begrip voor andere standpunten en kan leiden tot een meer gedragen en doordachte besluitvorming.
Het doel van een beleidssimulatiespel is om deelnemers inzicht te geven in de dynamiek, belangen en dilemma’s die spelen binnen een bepaald onderwerp. Door het spel worden ze uitgedaagd om samen te werken, onderhandelen en keuzes te maken, terwijl ze de effecten van die keuzes direct terugzien. Dit maakt abstracte beleidskwesties concreter en beter begrijpelijk.
Je zet een beleidssimulatiespel in wanneer je:
De kracht van een beleidssimulatiespel ligt in het vergroten van begrip en betrokkenheid. Door zelf in de rol van verschillende stakeholders te kruipen, krijgen deelnemers meer inzicht in elkaars standpunten en de complexiteit van het vraagstuk. Dit bevordert wederzijds begrip, openheid en constructieve samenwerking. Bovendien leidt de interactieve aanpak vaak tot diepgaandere discussies en innovatieve ideeën dan traditionele participatiemethoden. Beleidssimulatiespellen maken participatie levendig en betekenisvol, en versterken daarmee de kwaliteit van besluitvorming. Ze zijn een middel om complexe beleidsprocessen toegankelijk te maken en het draagvlak voor keuzes te vergroten.
Een beleidssimulatiespel is een interactieve werkvorm waarbij deelnemers in een gesimuleerde situatie beleidsbeslissingen verkennen. Het spel verloopt via een aantal vaste stappen.
In de voorbereiding wordt het onderwerp en de complexiteit van het beleidssimulatiespel vastgesteld. Er wordt een scenario ontwikkeld dat de werkelijkheid nabootst, inclusief rollen, regels en doelstellingen. Ook worden materialen en benodigde faciliteiten georganiseerd. Het is belangrijk om de spelvorm zo te ontwerpen dat verschillende belangen en dilemma’s aan bod komen.
De uitnodiging richt zich op relevante belanghebbenden die verschillende perspectieven vertegenwoordigen, zoals burgers, professionals, beleidsmakers of experts. De uitnodiging informeert over het doel, de spelopzet en de verwachte tijdsinvestering. Dit helpt deelnemers om zich goed voor te bereiden.
Het doel is het gezamenlijk verkennen van beleidsopties, het vergroten van wederzijds begrip en het ontdekken van mogelijke consequenties van beslissingen. Het spel maakt abstracte beleidsvraagstukken concreet en bevordert actief leren en dialoog.
Tijdens het uitvoeren nemen deelnemers verschillende rollen aan en spelen ze scenario’s door. Een begeleider zorgt voor structuur en reflectie, stimuleert discussie en zorgt dat leerdoelen worden bereikt. De interactie leidt tot inzicht in belangen, compromissen en alternatieven.
In de terugkoppeling worden de uitkomsten en inzichten gedeeld met deelnemers en besluitvormers. Dit kan via een rapportage, een nabespreking of een interactieve sessie. Goede terugkoppeling versterkt het effect van het spel op besluitvorming en toekomstige participatie.
Ontwerp een realistisch en herkenbaar scenario: Baseer het spel op actuele beleidsvragen en lokale context, zodat deelnemers zich kunnen inleven en serieuze keuzes moeten maken.
Bepaal duidelijke rollen en spelregels vooraf: Wijs deelnemers rollen toe (bijv. wethouder, bewoner, ondernemer) en leg regels kort en helder uit om structuur en gelijkwaardigheid te waarborgen.
Zorg voor goede begeleiding en procesbewaking: Gebruik een gespreksleider die neutraal blijft, het spelverloop bewaakt en deelnemers stimuleert om actief en respectvol deel te nemen.
Stimuleer reflectie en dialoog na afloop van het spel: Organiseer een nabespreking waarin deelnemers inzichten delen, dilemma’s bespreken en verband leggen met de werkelijkheid en mogelijke beleidsopties.
Verwerk opbrengsten op gestructureerde wijze in beleid: Leg vast wat het spel heeft opgeleverd, koppel dit terug naar deelnemers en geef aan hoe het hun inbreng invloed heeft op beleid.
De informatie op deze pagina is gebasseerd op de onderstaande bronnen:
Energieparticipatie.nl. (z.d.). Serious Game. Geraadpleegd op 20 oktober 2025.
Van de Westelaken, M., Peters, V. (2011). Spelsimulaties: Een kennismaking. Samenspraak Advies Nijmegen.
Van Lunteren, P. (2025). Serious Game over participatie biedt veilige trial and error. Platform31. Geraadpleegd op 20 oktober 2025.
Meld niet werkende link
Vragen? Neem contact met ons op
Je zoekopdracht leverde helaas geen resultaat op. Controleer de spelling of probeer het opnieuw met een andere term.
Deze website maakt gebruik van cookies. Lees meer over cookies in onze cookieverklaring.
Deze cookies verzamelen nooit persoonsgegevens en zijn noodzakelijk voor het functioneren van de website.
Deze cookies verzamelen gegevens zodat we inzicht krijgen in het gebruik en deze website verder kunnen verbeteren.
Deze cookies zijn van aanbieders van externe content op deze website. Denk aan film, marketing- en/of tracking cookies.